Autismevriendelijk wonen en inrichten

‘Home is where the heart is’ en meer van dit soort zoetsappige quotes, wie kent ze niet. Maar de strekking ervan is dat je je thuis goed moet voelen, een thuis waar je op je gemak bent, waar je ontspannen kan zijn en tot rust kan komen. Dat geldt voor iedereen maar zeker ook voor mensen met autisme. Want de wereld buiten je huis om, kan al zo overweldigend, vol prikkels en niet te begrijpen zijn. Dan is het natuurlijk wel zo fijn om je in je eigen huis wel goed te voelen. Maar laat dat nu net niet zo vanzelfsprekend zijn in de wereld van autisme. Autismevriendelijk wonen staat nog in de kinderschoenen. En daar ben ik het afgelopen jaar weer vol verbazing achter gekomen. 

Ik werk al ongeveer 20 jaar als begeleidster voor mensen met autisme. Het meeste van die tijd werkte ik met mensen met autisme en een ernstig verstandelijke handicap. De laatste jaren werk ik juist als autismecoach voor mensen met autisme met een normale tot hoge intelligentie. Ik heb in 2013 de post-HBO autisme opleiding bij Autisme Centraal mogen volgen. Als eindopdracht heb ik een autismevriendelijke woning ontworpen (op papier, dat wel). Ik heb rekening gehouden met de omgeving, de indeling van de woning, materiaalgebruik, belichting, geluidsprikkels en kleurkeuze. Ik heb toen zoveel mogelijk informatie over dit thema verzameld. Dat viel toen al niet mee, maar wat blijkt, er is sinds die tijd nog weinig bijgekomen! Dat moet toch anders, dacht ik. Dus daarom ben ik vorig jaar gestart met mijn eigen bedrijf als interieurstylist (Settle Down interieur styling). Dit doe ik naast mijn werk als autismecoach en loopbaanbegeleidster voor mensen met ASS. Ik ben een interieurstylist die zich vooral richt op een autismevriendelijke inrichting. Er is namelijk nog zo weinig aandacht geweest voor wonen en autisme! In mijn werk moet ik zelf vaak de vertaalslag nog maken en mijn eigen ervaring in het werkveld gebruiken om tot oplossingen te komen. En daarbij moet je creatief zijn! En dat is leuk, samen zoeken naar ideeën en oplossingen. Ik word daar heel enthousiast van! 

In de tijd dat ik op een woongroep werkte, woonde er een jongen met een ernstige verstandelijke beperking en autisme, die alles op zijn kamer van de muur trok. Zijn slaapkamer was daarom zo goed als leeg, zodat hij zo min mogelijk kapot kon plukken. Heel sfeerloos en klinisch dus. Zijn ouders vonden dit erg vervelend. Toen zijn we samen gaan nadenken en uiteindelijk heb ik iemand ingehuurd die een mooi graffiti kunstwerk op de muur heeft gespoten. De bewoner in kwestie werd voortaan elke ochtend wakker aan een zandstrand met uitkijk op de zee en palmbomen. Zo was iedereen blij en tevreden met het resultaat, en een passende oplossing voor deze situatie. 

Mijn nichtje van 10 jaar heeft een enorme angst voor onweer. Daardoor was slapen steeds meer een probleem. We hebben een plan ontworpen voor een soort geluiddempende ombouw om haar bed heen. Haar vader heeft deze gerealiseerd en ze slaapt weer heerlijk. Veel mensen met ASS hebben ook moeite met plotseling kabaal en lichtflitsen, zoals onweer. Dit is een voorbeeld van een oplossing die ingezet kan worden om het probleem te verlichten of te verhelpen.

En zo blijft het maatwerk. Wat stoort jou, wat heb je nodig, wat vind je prettig of juist niet? Denk eens aan welke zintuiglijke over- of onderprikkeling je misschien hebt. En kijk eens of je daar oplossingen voor kunt vinden. Heb je last van zonlicht wat door de ramen naar binnen komt en moet je dus gaan kijken naar de juiste raambekleding? Of wil je met rustige kleuren werken zodat je een rustige, kalme omgeving creëert? Heb je juist een kast nodig met de voor jou juiste opbergsystemen? Moet je verder nog met pictogrammen, plattegronden of andere verduidelijkingen gaan werken? Kun je nog iets doen aan het overmatige geluid, of het duidelijker krijgen van de functies van ruimtes of hoekjes? 

Door de coronacrisis zijn we meer op ons (t)huis aangewezen dan ooit tevoren. En dan wordt zo’n plek helemaal belangrijk. Doordat ik nu veel meer thuis ben, zie ik ineens veel meer dingen die me storen en die ik aan wil pakken. Maar heb ik ook ervaren hoe heerlijk ik mijn huis vind. Ik voel me er zo fijn en prettig. En dat is zo belangrijk! Dat gun ik iedereen. Ik hoop dat ik dit werk nog lang mag doen en zo een bijdrage kan leveren aan het autismevriendelijker maken van de wereld.

Ester

Meer informatie:

- https://www.settledown.nl