Heb jij dit ook?

Een jaar geleden schreef ik mijn eerste blog; ik was benieuwd of lezers eigenschappen van autisme, zoals ik het ervaar, herkenden. Sindsdien heb ik over andere onderwerpen geschreven, maar herkenning (niet alleen t.a.v. autisme) blijft voor mij een interessant onderwerp. Bij mijn eerste blog schreef Femke als commentaar: “een vraag die me bezighoudt n.a.v. jouw blog, maar ook mijn eigen zoektocht: wat maakt dat je blijkbaar toch graag herkenning zou vinden?” 

Ik vind ‘anders’ zijn niet erg, ik ben tevreden over mijzelf en draag nog zelden een masker, alleen als de situatie hier om vraagt. Toch betrap ik mijzelf erop dat ik regelmatig zoek naar herkenning, vooral als de mening van mede-autisten erg afwijkt. 

Recent kwam er een video op YouTube van een man die zijn vriendin met autisme interviewde, alsook twee andere jongedames. Er waren veel reacties, die bijna allemaal varieerden van: “alsof het over mij gaat”, “wat ongelooflijk herkenbaar”, “het lijkt mijn verhaal wel” et cetera. Ik had geen herkenning, niets, bij geen enkel verhaal. Alleen het fragment over overprikkeling was heel herkenbaar. Ik heb nooit problemen gehad met angst of paniek, ik heb al mijn opleidingen afgemaakt en werk zonder problemen fulltime. Dit is, kijkend naar al die opmerkingen, maar ook op (bijv.) Twitter of Instagram, kennelijk een uitzondering? Ik weet dat er nog meer zoals ik zijn, maar die reageren (vermoed ik) net als ik niet, of weinig. Je leest erg weinig over mensen met ASS, die net als ik eigenlijk prima functioneren; fulltime werken, een veeleisende baan, geen bijkomende klachten, nooit problemen gehad op school etc., maar toch echt autisme hebben en hier ‘last’ van hebben. Mijn autisme openbaart zich vooral thuis, bijv. in mijn relatie of binnen mijn familie, of openbaart zich niet omdat ik bepaalde dingen laat (bewust geen kinderen, weinig sociale contacten, geen feestjes bezoeken etc.), dit alles om een goede balans te kunnen houden, waardoor ik gelukkig moeiteloos mee kan draaien in onze maatschappij. 

Zoeken naar herkenning is iets universeels; dat heeft niets met autisme te maken. Hoe fantastisch moet het voor een meisje van kleur zijn als je ziet dat er nu een Batwoman is die op jou lijkt, of dat je in India woont en ziet dat de Amerikaanse vicepresident Aziatisch-Amerikaanse roots heeft. Andersom kan het ook teleurstelling teweegbrengen; soms zie ik een vrouw van mijn leeftijd die ik bewonder en die ook, net als ik, geen kinderen heeft. Dat is voor mij lastig (goed) uit te leggen, maar dat voelt dan fijn. Alsof er een soort verstandhouding is (terwijl ik de ander niet ken!); “kijk, zij heeft ook een goede carrière en geen kinderen, net als ik!” Dit komt misschien wat ongenuanceerd of kort door de bocht over, want ik snap goed dat ik totaal niet weet wat iemands worsteling is geweest, of dat zij een compleet andere reden heeft om geen kinderen te hebben, maar in dat moment voel ik even een kleine verbondenheid. En ja, dan is iemand toch ‘opeens’ zwanger. Ik vind dat dan lastig. Dat vind ik vervolgens ook heel idioot, maar toch voelt het lastig. ‘Poef’, weg herkenning. Waarom is dat nou zo belangrijk? Wat maakt het nou uit wie wel of niet zwanger wordt? Ik weet het niet goed, maar die herkenning, dat is prettig. Dat geeft erkenning, een soort bestaansrecht, bij gebrek aan een beter woord. Je ziet je ideeën en overtuigingen gespiegeld in een ander, iemand die je bewondert, of waar je in het voorbijgaan over leest, en dit roept een reactie in jou op. 

Dus Femke, bij gebrek aan een nog uitgebreider antwoord: het is fijn om mensen zoals jijzelf te ontmoeten, of hierover te lezen. Misschien herken jij dat ook. Ik vind ‘anders’ zijn niet erg, dat zei ik eerder al en dat meen ik ook. Ik ben trots op wat ik kan, hoe ik mijn leven leid en de wegen die ik hiervoor heb moeten bewandelen. Dat neemt echter niet weg dat er een klein vonkje ontstaat als je leest over iets wat over jou had kunnen gaan. Ik snap die comments bij zo’n YouTube filmpje dan ook echt, ik stel mij voor dat zij datzelfde ‘aha’ moment hebben als wanneer ik zoiets lees. Ik hoop dat er in de toekomst ook meer te lezen, of te zien is over mensen met autisme zoals ik het ervaar, omdat dat – en dat realiseer ik me- echt een fijn iets is.  

Kate